ข้อมูลประวัติความเป็นมาของอำเภอ

อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช

------------------------

๑. สภาพทั่วไป

ตำแหน่งที่ตั้ง

อำเภอชะอวดเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครศรีธรรมราช ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของจังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ ๗๑ กิโลเมตร และห่างจากกรุงเทพมหานคร โดยทางรถไฟ ๘๕๑ กิโลเมตร มีเนื้อที่ ๘๓๓.๐๐๒ ตารางกิโลเมตร คิดเป็นร้อยละ ๙ ของพื้นที่จังหวัด

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอจุฬาภรณ์ อำเภอร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช

ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอป่าพะยอม อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง

ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเชียรใหญ่ อำเภอหัวไทร อำเภอเฉลิมพระเกียรติ

จังหวัดนครศรีธรรมราช

ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช และอำเภอห้วยยอด

จังหวัดตรัง

ลักษณะภูมิประเทศ

อำเภอชะอวด มีสภาพพื้นที่บริเวณด้านตะวันออกเป็นที่ราบลุ่มและป่าพรุ ส่วนบริเวณ ด้านตะวันตก เป็นที่ราบเชิงเขาและเทือกเขา ส่วนใหญ่เป็นป่าสงวนแห่งชาติ สภาพพื้นที่ของอำเภอชะอวดแบ่งออกเป็น ๓ ส่วน ดังนี้

๑. บริเวณที่ราบ ใช้เป็นที่อยู่อาศัย ทำนา ทำสวนยางพาราและสวนผลไม้ ได้แก่ตำบลขอนหาด ตำบลท่าเสม็ด ตำบลนางหลง ตำบลท่าประจะ และตำบลเกาะขันธ์

๒. บริเวณที่ราบลุ่ม เนินทรายได้แก่ ตำบลชะอวด บ้านตูล และตำบลเคร็ง

๓. บริเวณที่ราบภูเขา มีการทำนา ทำสวน ทำสวนยางพารา มีป่าไม้ ได้แก่ ตำบลวังอ่าง ตำบลเขาพระทอง และตำบลควนหนองหงษ์

อำเภอชะอวด มีลำห้วย คลอง หนอง บึง เป็นจำนวนมาก แต่ส่วนใหญ่ตื้นเขินและแคบการระบายน้ำจึงไม่ดีเท่าที่ควร ในฤดูฝนทำให้น้ำท่วมขังอย่างฉับพลัน ในช่วงหน้าแล้งห้วยคลองต่างๆ ไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ใช้ได้ จึงทำให้เกิดภาวะขาดแคลนน้ำ

ลักษณะภูมิประเทศ

อำเภอชะอวด ตั้งอยู่ใกล้เคียงกับเส้นศูนย์สูตรและคาบสมุทร มีเทือกเขานครศรีธรรมราชเป็นศูนย์กลาง มีลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือเป็นปัจจัยสำคัญ ประกอบกับอำเภอชะอวดอยู่ในเขตมรสุมเมืองร้อน แบ่งได้เป็น ๒ ฤดูกาล ดังนี้

๑. ฤดูร้อน อยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน อากาศค่อนข้างร้อนตลอดฤดูกาล

๒. ฤดูฝน แบ่งออกเป็น ๒ ห้วงระยะเวลา คือ

๒.๑ ระยะเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้

๒.๒ ระยะเดือนพฤศจิกายน - มกราคม ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นห้วงระยะเวลาที่มีปริมาณน้ำฝนสูงและฝนตกหนาแน่น

ทรัพยากรธรรมชาติ

อำเภอชะอวด มีทรัพยากรธรรมชาติประเภทป่าไม้ ได้แก่ ไม้หลุมพอ ไม้ตะเคียน ส่วนใหญ่อยู่ในเขตพื้นที่ตำบลวังอ่าง

การปกครอง

พื้นที่การปกครองของอำเภอชะอวด แบ่งออกเป็น ๑๑ ตำบล คือ

๑. ตำบลชะอวด จำนวน ๑๐ หมู่บ้าน

๒. ตำบลท่าประจะ จำนวน ๖ หมู่บ้าน

๓. ตำบลท่าเสม็ด จำนวน ๗ หมู่บ้าน

๔. ตำบลนางหลง จำนวน ๗ หมู่บ้าน

๕. ตำบลขอนหาด จำนวน ๙ หมู่บ้าน

๖. ตำบลเกาะขันธ์ จำนวน ๑๐ หมู่บ้าน

๗. ตำบลเคร็ง จำนวน ๑๑ หมู่บ้าน

๘. ตำบลเขาพระทอง จำนวน ๗ หมู่บ้าน

๙. ตำบลวังอ่าง จำนวน ๙ หมู่บ้าน

๑๐. ตำบลควนหนองหงษ์ จำนวน ๖ หมู่บ้าน

๑๑. ตำบลบ้านตูล จำนวน ๕ หมู่บ้าน

๒. ประวัติความเป็นมา

อำเภอชะอวด เดิมอยู่ในความปกครองของอำเภอร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช และได้ยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๖๖ ดังปรากฏตามหลักฐานในหนังสือ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๔๐ หน้า ๑๑๐ ลงวันที่ ๑๖ กันยายน พ.ศ. ๒๔๖๖ ในสมัยพระสุนทรวรนารถ (พร้อม ณ ถลาง) เป็นนายอำเภอร่อนพิบูลย์ พระยารัษฎานุประดิษฐ์ (สิน เทพหัสดินทร์) เป็น ผู้ว่าราชการจังหวัด โดยความเห็นชอบของสมเด็จเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้ากรมขุนลพบุรีราเมศร์อุปราช ปักษ์ใต้ อันเป็นสมัยระบอบการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราช โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทำการป้องกันและปราบปรามโจรผู้ร้ายเป็นส่วนใหญ่ มีผู้ดำรงตำแหน่งปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอ จำนวน ๑๓ ราย ต่อมาเมื่อวันที่ ๑ มกราคม ๒๔๙๖ ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะเป็นอำเภอชะอวด จนถึงปัจจุบัน

๓. ความเชื่อ ประเพณี และพิธีกรรม

ชาวอำเภอชะอวด รวมตัวกันเป็นสังคมแบบปฐมภูมิ เป็นสังคมแบบชนบทเป็นสังคม ที่มีความเอื้ออาทรต่อกัน ผลพวงจากการที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ จึงทำให้วิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมดำเนินไปแบบไทยพุทธ เช่น ประเพณีวันขึ้นปีใหม่ ประเพณีทำบุญตักบาตร ประเพณีสงกรานต์ การทำบุญรดน้ำผู้สูงอายุ ประเพณีเดือนสิบ นอกจากนี้ชาวอำเภอชะอวดยังมีศิลปวัฒนธรรมที่เป็นของตนเองอีกหลากหลาย เช่น มีมโนราห์ที่มีชื่อเสียงมีหนังตะลุงหลายคณะ มีเพลงบอก ฯลฯ

๔. สถานที่สำคัญ

อำเภอชะอวดมีสถานที่สำคัญ ๆ ดังนี้

อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำใส ตั้งอยู่หมู่ที่ ๕ ตำบลวังอ่าง มีเนื้อที่ประมาณ ๕,๖๐๐ ไร่

น้ำตกหนานสวรรค์ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๕ ตำบลวังอ่าง มีเนื้อที่ประมาณ ๒๐ ไร่

ถ้ำวังนายพุฒ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๕ ตำบลวังอ่าง มีเนื้อที่ประมาณ ๑๐ ไร่ ภายในถ้ำมีความยาวประมาณ ๑,๕๐๐ เมตร

โครงการชลประทานไม้เสียบ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๙ ตำบลเกาะขันธ์ เป็นแหล่งน้ำ อุดมสมบูรณ์ ไปด้วยธรรมชาติ ป่าไม้ และสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ

วัดไม้เสียบ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลเกาะขันธ์ เป็นสถานบำบัดผู้ติดยาเสพติด มากด้วยสิ่งแวดล้อมที่เป็นสัจธรรม มองเห็นตนเองและคุณค่าความเป็นมนุษย์ พร้อมด้วยกุศลที่สามารถสร้างผดุงสังคมด้วยการดูแลของเจ้าอาวาสวัดไม้เสียบ รักษาด้วยสมุนไพร/อบไอน้ำสมุนไพร

น้ำตกหน้าโตนเล็ก ตั้งอยู่หมู่ที่ ๖ ตำบลเขาพระทอง เป็นน้ำตกที่คงความเป็นธรรมชาติมากด้วยป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ชุ่มชื่นตลอดปี

น้ำตกหน้าโตนใหญ่ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๖ ตำบลเขาพระทอง เป็นน้ำตก ที่มีแอ่งกว้าง น้ำใสสะอาดสวยงามมาก

วัดเขาพระทอง (ถ้ำเขาพระทอง) ตั้งอยู่หมู่ที่ ๑ ตำบลเขาพระทอง

วัดเขาลำปะ (ถ้ำภูเขาลำปะ) ตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลเขาพระทอง